Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

Mayo Clinic

betekenis & definitie

de grootste chirurgische kliniek van Noord-Amerika, genoemd naar William Worall Mayo (1819-1911) en zijn beide zoons. In 1889, het jaar waarin te Baltimore het Johns Hopkins Hospital geopend werd, ontsloot ook het kleine SaintMary Hospital zijn poorten voor de inwoners van Rochester (Minnesota), een stadje in het Middenwesten van de Verenigde Staten. Men had toen niet kunnen verwachten dat dit ziekenhuisje zich zou ontwikkelen tot de grote Mayo Clinic, een van de belangrijkste medische centra in Noord-Amerika.

Het verhaal van de Mayo Clinic begint in 1845, wanneer William Worall Mayo van Engeland naar Amerika emigreert. Hij studeerde in Manchester schei- en natuurkunde; niemand minder dan de uitnemende Engelse natuurkundige John Dalton (1766-1844) was een van zijn leermeesters. Eenmaal in Amerika verbond Mayo zich voor enkele jaren aan het Newyorkse Bellevue Hospital. Vanaf 1849 studeerde hij geneeskunde aan het Indiana Medical College; de universiteit van Missouri verleende hem uiteindelijk het artsdiploma. Hierna vestigde hij zich in Rochester, waar hij in korte tijd een bloeiende praktijk opbouwde. Tot in de verre omstreken van het stadje was hij de meest geconsulteerde arts en chirurg. Zijn beide zoons traden in het voetspoor van hun vader. William James (1861-1939) studeerde aan de universiteit van Minnesota en behaalde in 1883 zijn doctorsbul; zijn vier jaar jongere broer Charles Horace (1865-1939) verwierf in 1885 zijn bul aan de Northwestern University in Chicago. De broers keerden spoedig naar Rochester terug om zich verder in vaders praktijk te bekwamen.

Toen in 1883 een cycloon vernietigend over Rochester trok, nam Mayo senior, terzijde gestaan door Moeder Alfred en haar Franciscaner zusters, de taak op zich om in een geïmproviseerd ziekenhuisje de vele gewonden te behandelen. Moeder Alfred, zeer onder de indruk van Mayo’s werk geraakt, benaderde hem met het idee in Rochester een permanent ziekenhuis op te richten. De benodigde gelden ontbraken echter totaal. Rochester was niet te vergelijken met Baltimore, waar Johns Hopkins (1795-1873), een schatrijke en edelmoedige bankier, zijn vermogen van zeven miljoen dollar nagelaten had voor de stichting van een universiteit en een ziekenhuis. In Rochester moesten de benodigde gelden van de inwoners zelf komen. In oktober 1889 was het zover. Op de eerste dag van die maand kon de zeventigjarige Mayo samen met zijn zoons het kleine Saint-Mary Hospital openen. Diezelfde dag werden dertien patiënten opgenomen; voor hun verpleging zorgden vijf Franciscaner zusters. De eerste twee jaar leidden de beide broers het ziekenhuis. De oude Mayo had zich inmiddels uit de praktijk teruggetrokken en had zichzelf aangesteld als consulterend geneesheer en chirurg.

Door het bekwame management van de oudste broer kon het ziekenhuis zichzelf bedruipen. Het eerste jaar werden er 300 patiënten opgenomen, in 1897 verrichtte men 915 operaties, een aantal dat in 1906 steeg tot meer dan 5000 (Bordley).

Onder de bezielende leiding van beide broers groeide het ziekenhuis uit tot de wereldberoemde Mayo Clinic, het chirurgisch centrum voor Amerika. Niet alleen door hun chirurgische bekwaamheid en organisatietalent, maar ook doordat de broers specialisten op vrijwel ieder gebied wisten aan te trekken, werd de chirurgie van een technische handvaardigheid tot een klinische wetenschap. Het kleine Rochester werd het ‘Mekka der chirurgen’.

De naam van William James associeert men nog steeds met een wijziging in de Billroth 11-resectie, de zogenoemde Polya-Mayo-modificatie. De rectumchirurgie werd door hem aanzienlijk verbeterd (Removal of the rectum, 1910). Een navelbreukoperatie heet naar hem Mayo-operatie. Terwijl William zich vooral op de buikchirurgie toelegde, verdiende Charles zijn sporen op het gebied van de chirurgische behandeling van schildklieraandoeningen. De Mayo-tube, een buis om de luchtweg vrij te houden, en de Mayo-schaar dragen nog steeds de naam van de familie. Met het teken van Mayo bedoelt men een verslapping van de onderkaakspieren bij diepe narcose.

In 1915 stichtte William James samen met zijn broer de Mayo Foundation for Medical Education and Research. Met ongeveer duizend bedden is de Mayo Clinic, nauw gelieerd met de Universiteit van Minnesota, de grootste privé-kliniek in de wereld.