Gepubliceerd op 03-03-2017

Bonuman

betekenis & definitie

(Sranan) Persoon die in de creools-Surinaamse winti religie de rol van priester en medicijnman vervult. Een bonuman is feitelijk een traditioneel genezer. In de winti religie staat het geloof aan bovennatuurlijke wezens die een vergaande invloed op leven en gezondheid kunnen uitoefenen centraal.

De bonuman functioneert als een intermediair tussen mensen en die wezens. Bij mensen die last hebben van een of andere winti stelt hij eerst een diagnose (luku), voordat hij met behulp van verschillende rituelen en het gebruik van geneeskrachtige kruiden tot behandeling overgaat. Zo'n behandeling kan variëren van een simpel zuiveringsritueel met een kruidenbad (wasi), het aansteken van kaarsen en wierook - waarbij een gebedsformule wordt uitgesproken - tot een uitvoerige winti-pré.

Een bonuman kan optreden als lukuman en dresiman. Je kunt het worden door roeping of overerving en meestal moet je jaren in de leer bij een oudere bonuman om de vele regels en rituelen te leren hanteren. In Nederland zijn er naar schatting zo'n honderdvijftig actief. Zij kun­ nen een zeer belangrijke rol vervullen in de gezondheidszorg.Vele Surinamers met psychische klachten die hiermee geen aansluiting vinden bij de Nederlandse gezondheidszorg, kunnen verlich­ ting vinden in de tussenkomst van een bonuman. Het AMC in Amsterdam verwijst bijvoorbeeld per jaar enkele tientallen mensen door. Het ziekenfonds vergoedt reizen naar Suriname voor mensen die baat denken te hebben bij een rituele behandeling.