Fijnstof is de benaming voor een vorm van luchtvervuiling door een verzameling van zeer kleine stoffen. Fijnstof wordt zowel door natuurlijke verschijnselen als door kunstmatige verschijnselen in de lucht gebracht.
Fijnstof is een verzameling van stoffen met een verschillende chemische samenstelling die gezamenlijk schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid van personen. Fijnstof hangt in de lucht en kan door inademing negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid. In Nederland is een deel van de fijnstof in de lucht afkomstig van de natuur. Hierbij gaat het voornamelijk om kleine deeltjes uit de zeelucht en zand die in de lucht worden geblazen. Een ander deel van de fijnstof in de lucht in Nederland is afkomstig van de logistiek, industrie en energie sectoren. Over het algemeen geldt bijvoorbeeld dat langs de kant van een snelweg de normen voor fijnstof worden overschreden.
Fijnstof kan op verschillende manieren schadelijk zijn voor de gezondheid. Fijnstof veroorzaakt over het algemeen geen ziektes of aandoeningen op zichzelf, maar tast luchtwegen, hart en vaten aan. Het langdurig en structureel inademen van fijnstof kan niet alleen leiden tot aandoeningen aan de luchtwegen of hart- en vaatziekten, maar zorgt ook voor een lagere levensverwachting.
Omdat fijnstof verschillende chemische samenstellingen kan hebben, is het lastig om te achterhalen wat de precieze effecten zijn voor het milieu. Sommige van de stoffen die veel voorkomen in fijnstof versterken het broeikaseffect, terwijl andere stoffen juist zonlicht weerkaatsen, waardoor het oppervlak kouder wordt.
