Literatuur, Geschiedenis en Theorie

J.A. Dautzenberg (2009)

Gepubliceerd op 06-02-2017

column

betekenis & definitie

De column (kolom) is een bepaald type essay: een korte tekst die in een krant of weekblad op een vaste plaats en/of in een vaste typografie en lay-out gepubliceerd wordt.

Het verschil tussen een essay en een column is - afgezien van de lengte - dat de column wat luchtiger, minder serieus, speelser en nog persoonlijker is. In een column reageert de schrijver op zeer subjectieve wijze op de actualiteit, daarbij overdrijvingen, sarcasme en soms beledigingen niet schuwend.

De column is uitgegroeid tot een genre waarin in zekere zin de kritische geest van de 18e-eeuwse Verlichting doorklinkt: de schrijvers trachten door de waan van de dag heen te zien, de andere kant te belichten, een minderheidsstandpunt te verdedigen; ze hebben de neiging tegen de stroom in te gaan en het tegenovergestelde te zeggen van wat ‘men’ vindt en zeker van wat de ‘autoriteiten’ vinden. Ze appelleren aan het kritische vermogen en het gezonde verstand van de lezer: hij moet zich niet in de luren laten leggen door mooipraterij, valse schijn, vooroordelen, gezagsargumenten en pseudo-wetenschappen als astrologie en homeopathie.

Met name de opinieweekbladen en de landelijke kwaliteitskranten gaven en geven veel ruimte aan columnisten: NRC Handelsblad (Gerrit Komrij, Karel van het Reve). Vrij Nederland (Hugo Brandt Corstius, Renate Rubinstein), de Volkskrant (Jan Blokker, Hugo Brandt Corstius), Het Parool (W.F. Hermans), HP/De Tijd (Theo van Gogh). De column is ook nauw verwant aan het cursiefje.