Literatuur, Geschiedenis en Theorie

J.A. Dautzenberg (2009)

Gepubliceerd op 06-02-2017

biografie

betekenis & definitie

Levensbeschrijving; het genre ontstond in de Renaissance, al waren er voorlopers in de Oudheid en de Middeleeuwen (het heiligenleven).

Een zeer belangrijk Renaissancewerk is De levens van zeer excellente schilders, beeldhouwers en architecten (1550-68) van Giorgio Vasari (de man die het woord ‘renaissance’ bedacht) met tweehonderd biografieën. Dit werk werd bij ons nagevolgfd door Carel van Mander met zijn Schilderboek (1604).

De belangrijkste Nederlandse biograaf uit de Renaissance was Geeraert Brandt (1626-1685) die biografieën van Hooft, Vondel en Michiel de Ruyter schreef. De beroemdste literaire biografie uit de wereldliteratuur is The life of Samuel Johnson (1791) van James Boswell over de Engelse dichter, romanschrijver, essayist en geleerde die zelf een boek getiteld The lives of the most eminent British poets (1783) op zijn naam had staan en die vooral beroemd is vanwege zijn Engelse woordenboek uit 1755.

In landen als Engeland en Amerika is de biografie, zowel de literaire als de niet-literaire, een zeer druk beoefend genre. In Nederland is pas in de laatste decennia een biografietraditie in gang gezet, al zijn er natuurlijk oudere voorbeelden, zoals de twee Multatulibiografieën van E. du Perron (De man van Lebak, 1937) en W.F. Hermans (De raadselachtige Multatuli, 1976). De standaardbiografie Multatuli door Dik van der Meulen werd in 2002 gepubliceerd.