Gepubliceerd op 30-07-2017

Verenigde Naties (VN)

betekenis & definitie

Een volkerenorganisatie bedoeld om de wereldvrede te bevorderen.

Door de vaststelling van het Handvest op 26 juni 1945 in San Francisco door 51 landen werden de Verenigde Naties opgericht. Het Handvest trad op 24 oktober in werking.

In de Algemene Vergadering die in het najaar enkele weken bijeenkomt, zijn alle leden vertegenwoordigd. De Veiligheidsraad is bedoeld om snel te kunnen reageren op een conflictsituatie. De raad bestaat uit vijf permanente leden (Verenigde Staten, Sovjetunie, Groot Brittannië, Frankrijk, China) en tien niet permanente leden. De permanente leden bezitten het vetorecht. Het secretariaat wordt geleid door de secretaris generaal, die de Verenigde Naties naar buiten toe vertegenwoordigt. De Economische en Sociale Raad (ECOSOC) bevordert de internationale samenwerking op economisch, sociaal en cultureel gebied.

Decennialang werd de slagvaardigheid van de Verenigde Naties beperkt door de Koude Oorlog. Toen kwamen onbarmhartig de zwakheden aan het licht, zoals het vetorecht in de Veiligheidsraad, dat door de Sovjetunie en de Verenigde Staten veelvuldig werd gebruikt, waardoor besluitvorming nauwelijks mogelijk was. Ook het ontbreken van machtsmiddelen beperkte het belang van de volkerenorganisatie. Het afkondigen van economische sancties maakte niet zoveel indruk.

Door de ontspanning in de wereld in de tweede helft van de jaren tachtig nam de betekenis van de Verenigde Naties toe. Het wegvallen van de tegenstelling Oost West maakte het bijvoorbeeld mogelijk, dat de VN krachtig stelling namen tegen de annexatie van Koeweit door Irak in 1990, en in 1992 betrokken raakten bij de Joegoslavische burgeroorlog.

Door het toelaten van Palau, een archipel van meer dan tweehonderd eilanden in de Grote Oceaan, in het voorjaar van 1995, telden de Verenigde Naties 185 leden.