Gepubliceerd op 30-07-2017

Mali

betekenis & definitie

Republiek in het westen van Afrika; sinds 20 juni 1960 onafhankelijk.

De Fransen onderwierpen Mali tussen 1860 en 1890. In 1904 werd het land een onderdeel van de kolonie Haut-Senegal-Niger; in 1920 kreeg het de naam Frans-Sudan. Op 24 november 1958 ontving Mali zelfbestuur binnen de Franse Unie. Van 1959-60 vormden Frans-Sudan, onder de naam Sudanese republiek, en Senegal de Mali-federatie, die op 20 juni volledige onafhankelijkheid kreeg van Frankrijk. Op 20 augustus 1960 trad Senegal uit de federatie; op 22 september 1960 verklaarde de Sudanese republiek voortaan de republiek Mali te heten.

Modibo Keita werd tot president van Mali gekozen. Hij verbrak de economische banden met het voormalige moederland, en knoopte betrekkingen met communistische staten aan. De hoge inflatie en een verstarde bureaucratie leidden op 19 november 1968 tot een coup. Luitenant Moussa Traoré werd staatshoofd en regeringsleider. In de jaren 1973 en 1974 werd Mali zwaar getroffen door de extreme droogte, die in de Sahel ongeveer honderdduizend mensen het leven kostte. In 1979 verving Traoré het militaire bestuur door een burgerregering; hij werd zelf tot president gekozen. Er was echter geen sprake van een terugkeer naar de democratie. Traoré bleef regeren als een dictator die lak had aan mensenrechten. Hij zocht zowel toenadering tot de Volksrepubliek China en de Sovjetunie, als tot Frankrijk.

De verhoudingen tussen Mali en het buurland Burkina Faso waren gespannen. Al sinds de onafhankelijkheid was er verschil van mening over het verloop van de grenzen tussen de beide landen. Op 14 december 1974 en op 4 juni 1975 kwam het tot gewapende botsingen. Van 25-29 december 1985 was er zelfs sprake van een grensoorlog. In felle gevechten vielen ongeveer honderd doden. Door bemiddeling van Libië en Nigeria kwam een einde aan het conflict.

In 1991 werd de roep om democratie sterker; op 26 maart maakte een staatsgreep een einde aan het bewind van Traoré. Door toedoen van interim-president luitenant-kolonel Amadou Toumany Touré vonden op 23 februari en 8 maart voor het eerst in de Malinese geschiedenis parlementsverkiezingen met verscheidene partijen plaats. De Alliantie voor Democratie in Mali (ADEMA) won 76 van de 116 zetels. Op 26 april 1992 won Alpha Oumar Konaré, de leider van de ADEMA, de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Kort daarvoor was een vredesakkoord gesloten met de Toeareg, die twee jaar lang tegen het Malinese leger hadden gevochten. Dit verdrag maakte nog geen einde aan de schermutselingen. Vooral in 1994 braken er onderlinge gevechten uit tussen Toeareg die vóór en tegen de vrede waren; ook waren er nog regelmatig botsingen met het Malinese leger. In de tweede helft van 1994 kwamen meer dan vierhonderd mensen door wapengeweld om het leven. De voortdurende onrust verhinderde de terugkeer van tienduizenden Malinezen die naar de buurlanden Burkina Faso en Mauritanië waren gevlucht.