Gepubliceerd op 13-06-2017

Lawrence, Thomas Edward (1888-1935)

betekenis & definitie

Medewerker van de Britse inlichtingendienst die in de Eerste Wereldoorlog het Arabisch verzet tegen de Turken in het Midden-Oosten organiseerde; hij kreeg de bijnaam Lawrence of Arabia.

Thomas Lawrence werd in Cornwall geboren; hij studeerde in Oxford. In 1909 ging hij als arabist naar Syrië om mee te werken aan archeologische opgravingen. Mede door zijn talenkennis en zijn gevoel voor Arabische omgangsvormen won hij het vertrouwen van de Arabieren. Toen het Osmaanse rijk in 1914 de oorlog aan Groot-Brittannië verklaarde, was hij verbindingsofficier bij de geheime dienst. De Britse regering gaf hem opdracht de Arabische bevolking tegen de Turkse overheersers op te zetten. Hij werd betrokken bij onderhandelingen met Hoessein ibn Ali, de emir van Mekka, en zijn zoon Faisal, de latere koning van Irak. De Britten beloofden Hoessein te zullen erkennen als koning van de Hejaz (het westelijk deel van Arabië), als hij mee zou doen aan de oorlog tegen de Turken (Arabische revolutie). Lawrence organiseerde samen met Hoessein en Faisal een guerrillaoorlog tegen de Turken, onder meer viel hij de `pelgrimspoorlijn' (Hejaz-spoorlijn) tussen Damascus en Medina aan. Lawrence veroverde in juli 1917 Akaba. In november 1917 werd hij gevangengenomen en zwaar gemarteld. Lawrence wist te ontsnappen en kon daardoor meedoen aan de verovering van Damascus op 1 oktober 1918.



Lawrence werd een aanhanger van het panarabisme en keerde zich tegen het westerse kolonialisme in het Midden-Oosten, dat tijdens de naoorlogse vredesregelingen door de overwinnaars werd voortgezet. Uit protest tegen de verdeling van het Midden-Oosten door de Britten en de Fransen, legde hij in 1922 zijn functie van Arabië-deskundige aan het ministerie voor het Midden-Oosten neer. Lawrence nam dienst bij de Royal Air Force (RAF) onder de naam John Hume. In 1923 stapte hij over naar een tankeenheid onder de naam T.E. Shaw. In 1925 keerde hij naar de RAF terug. Lawrence kwam in 1935 bij een motorongeluk om het leven.