Gepubliceerd op 13-06-2017

Anschluß

betekenis & definitie

De gedwongen aansluiting van Oostenrijk bij Duitsland, gerealiseerd op 13 maart 1938.

Na de Eerste Wereldoorlog was het eens zo machtige Oostenrijks Hongaarse keizerrijk in een aantal landen uiteengevallen. De geringe politieke en economische perspectieven van het Duitstalige Oostenrijk werkten de gedachten aan nauwe samenwerking met Duitsland in de hand. Toen de Oostenrijker Adolf Hitler in 1933 in Duitsland aan de macht kwam, nam het enthousiasme in Duitsland voor een Anschluß aanzienlijk toe. In Oostenrijk was de animo inmiddels geringer, omdat de economische vooruitzichten minder somber waren dan aanvankelijk voorzien.

In 1934 mislukte een eerste poging tot Anschluß. Een opstand in Wenen leidde weliswaar tot de moord op kanselier Dollfuss, maar het dreigende oprukken van Italiaanse troepen naar de grens bij de Brennerpas, deed Duitsland terugschrikken. Italië wenste toen geen al te machtige buurstaat.

In 1938 werd de Oostenrijkse bondskanselier Kurt von Schuschnigg onder druk gezet om nazi's in de regering op te nemen en nauwe samenwerking tussen de twee landen toe te staan. Von Schuschnigg bood tegenspel door een volksstemming aan te kondigen. Nu grepen de Duitsers in. Na een Duits ultimatum trad von Schuschnigg af en werd opgevolgd door Arthur Seyss Inquart. In de nacht van 12 op 13 maart rukten Duitse troepen het land binnen. Oostenrijk veranderde in de Duitse provincie Ostmark. De Italianen protesteerden ditmaal niet, omdat in 1936 de As Rome-Berlijn totstandgekomen was en zij dus bondgenoten van de Duitsers waren geworden.