mislukking, falen. Of er sprake is van een mislukking hangt niet af van de mate waarin een handeling - naar absolute maatstaven gemeten - verwezenlijkt wordt.
Het is voornamelijk een subjectief begrip. Er is sprake van een mislukking wanneer het gestelde doel niet wordt bereikt, wanneer we in onze verwachtingen teleurgesteld worden. Over het algemeen hebben mislukkingen een deprimerend karakter; indien ze vaak voorkomen (falen op school, in de liefde, op het werk...) kunnen ze -» neurotische stoornissen veroorzaken. Talrijke mensen, die verlegen, besluiteloos zijn en gelaten afwachten, ondergaan ze als een onontkoombaar iets. Ze gedragen zich alsof ze tot machteloosheid gedoemd zijn, alsof ze niet willen slagen. Bij sommigen lijkt het alsof ze met opzet mislukken om zich voor een → onbewuste schuld te straffen. In Oorlog en vrede probeert Tolstoj aan te tonen dat Napoleon in Moskou faalde als gevolg van dit geheime mechanisme, hoewel een volledige overwinning op de Russen binnen zijn bereik lag. (‘Als Napoleon de bedoeling had gehad zijn leger te verliezen, had hij geen beter middel kunnen bedenken’.) → Genoegdoening, Kans, Succes.
