Lexicon van de Nederlandse Landstreken

dr. H.A. Visscher (2002)

Gepubliceerd op 24-02-2017

Zuidelijke Veluwezoom

betekenis & definitie

De reliëfrijke zone langs de zuidrand van de hooggelegen natuurrijke Veluwe. In de hoogste delen van de zone bestaat de ondergrond uit door Scandinavisch landijs opgestuwde afzettingen. De vrij brede middelhoge stuwwal van Ede reikt namelijk tot Wageningen, terwijl het zuidoosten van de Veluwe door de lokaal meer dan honderd meter hoge stuwwal van Arnhem wordt gedomineerd.

De stuwwal van de Zuidwest Veluwe stond vroeger in verbinding met die van de Utrechtse Heuvelrug, terwijl die van Arnhem een geheel vormde met die van de Nijmeegse Heuvelrug. Sinds de verdwijning van het landijs hebben de grote rivieren echter delen van het stuwwallenlandschap weggeërodeerd. Zijwaartse ondergravingen leidden daarbij tot het ontstaan van steile hellingen, wat vooral ten westen van Arnhem is te zien.
Tussen de stuwwallen van Ede en Arnhem raakte de Laagte van Wolfheze opgevuld met ijssmeltwaterafzettingen, waarin later weer enkele dalsystemen werden gevormd.
Ook in de stuwwallen ontstonden dalletjes, die bij de ondergraven afzettingen tientallen meters diep konden worden.