Een voormalige gemeente in het zuidwesten van Friesland, die tot en met 1983 zelfstandig bleef. Sinds 1984 ressorteert het grondgebied van Hemelumer Oldeferd onder de gemeenten Gaasterland en Nijefurd.
Onder de vroegere gemeente ressorteerden de dorpen Elahuizen, Hemelum, Kolderwolde, Koudum, Molkwerum, Oudega, Scharl en Warns.
