Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Cananefaten

betekenis & definitie

Cananefaten [Lat. Cananefates, ook Canninefates en Cannenefates], Germaanse stam, die zich van de Chatten (→ Bataven) afsplitste en zich tussen 50 en 12 v.Chr. in het huidige Zuid-Holland vestigde.

De Zuidhollandse venen scheidden vermoedelijk het territorium van de Cananefaten van dat van de → Bataven. De Oude Rijn fungeerde vermoedelijk als noordgrens, hoewel het mogelijk is dat de Cananefaten voor 47 n.Chr. nog land ten noorden daarvan in bezit hadden. De zuidgrens was naar alle waarschijnlijkheid de Maas. In het westen grensde hun territorium aan de Noordzee. In 69-70 n.Chr. tijdens de Bataafse opstand kozen zij onder aanvoering van → Brinno (of Brinio) de zijde van de Bataven. Over hun status in de decennia na hun onderwerping in 70 door de Romeinen is weinig bekend. Mogelijk was hun gebied reeds toen een civitas (een gebied met zelfbestuur binnen het Romeinse Rijk). Een andere mogelijkheid is dat de Cananefaten deel uitmaakten van de civitas Batavorum. Tijdens een van zijn reizen (vermoedelijk in 120 of 121) verleende keizer Hadrianus een bestaande nederzetting marktrecht of (minder waarschijnlijk) stichtte hij een nieuwe markt: → Forum Hadriani. In elk geval wordt vòòr 162 deze plaats verheven tot municipium (hogere status dan een civitas) van de civitas Cananefat(i)um. Na de 3e eeuw verdwijnen de Cananefaten uit de historische bronnen.