Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Bronstijd

betekenis & definitie

Bronstijd, deel van de prehistorie, waarin het metaal brons voor het eerst werd gebruikt voor het maken van werktuigen, wapens en sieraden. De Bronstijd volgde op het → Neolithicum en de Kopertijd en ging vooraf aan de → IJzertijd.

Nadat aanvankelijk koper als zuiver metaal of als legering met arsenicum was verwerkt, ontdekte men dat toevoeging van tin het hardere metaal brons opleverde. Andere voordelen van brons in vergelijking met koper, waren het lagere smeltpunt en de betere gietmogelijkheden. Het gieten en bewerken van brons gebeurde tijdens de Europese Bronstijd overal, ook in gebieden waar van nature metaalertsen ontbreken, zoals Nederland. Er wordt aangenomen dat hier vanaf het begin van de Bronstijd lokale bronsindustrieën bestonden. Behalve door lokale produktie werden bronzen via uitwisseling, soms dwars door Europa, verkregen. Uit Nederland en België zijn bronzen bekend die van oorsprong uit Groot-Brittannië, Ierland, Duitsland, Scandinavië en Frank-rijk afkomstig waren. Evenals in het Neolithicum beheersten in deze tijd akkerbouw en veeteelt het economisch leven.

In de Lage Landen kan de Bronstijd globaal tussen 2000-800 v.Chr. worden gedateerd. Voor Nederland en België kan men de volgende periodisering laten gelden: de Vroege Bronstijd (circa 2000-1800/1700 v.Chr.), de periode van de → Wikkeldraadbekercultuur; de Midden-Bronstijd, onderverdeeld in A en B (circa 1800/1700-1500 v.Chr., respectievelijk 1500-1100 v.Chr.) met de → Hilversum-, → Elp-, en → Hoogkarspelcultuur; de Late Bronstijd (circa 1100-800 v.Chr.) met de → Nederrijnse Grafheuvelcultuur, de → Eemscultuur en de Hoogkarspelcultuur.