Onder Zending wordt in het Protestantisme verstaan de arbeid der Evangelieverkondiging (1) onder niet-Chr. volken (Uitwendige Z.), (2) onder van geloof en kerk vervreemden in Chr. landen (Inwendige Z.).
Droeg voorheen de Z., door Z.’s-genootschappen gedreven, een overwegend particulier karakter, thans wordt zij algemeen als taak der Kerk erkend en vertoont een dienovereenkomstige ontwikkeling.
(1) De aanvang der Z. hield verband met de kolonisatie: in Ned. door de O.-Ind. Compagnie (1609), in Engeland 1649, in Denemarken 1705. Sinds 1731 gaven de Herrnhuters aan de Z. grote uitbreiding (1735 Suriname). Eind 18e—begin 19e eeuw zette alom een krachtige ontwikkeling in. Van de London Missionary Society uit kwam het initiatief tot oprichting van het Ned. Zendelinggenootschap door J.
Th. van der Kemp (1797). Sindsdien volgden vele andere genootschappen, waarvan de meeste thans zijn opgenomen in de Verenigde Ned. Z.’s-corporaties met bureau en opleidingsschool te Oegstgeest. De Z. der Geref. Kerk heeft haar centrum te Baarn. In 1906 werd te Batavia het Z.’s-consulaat gevestigd ter vertegenwoordiging bij de Ind. regering.
De arbeid der Z. heeft inmiddels geleid tot stichting van verschillende zelfstandige Indonesische kerken, zo o.a. in de Minahassa, de Bataklanden, op Java en de Molukken. Ook de medische Z. heeft een grote vlucht genomen. Oecumenische Z.’s-conferenties werden onder leiding van John Mott gehouden te Edinburgh (1910), Jeruzalem (1928) en Tambaran (1938).
(2) De Inwendige Z. verenigt evangelisatie en maatschappelijk werk en ontwikkelde zich te onzent in Réveilkringen (19e eeuw), met name onder leiding van O. G. Heldring. De grondslag der inwendige Z. werd in Duitsland gelegd door J. H. Wichern.
Missie. Door alle eeuwen heen zijn de kath. missionarissen naar de bereikbare landen getrokken om het geloof in Christus te prediken (Willibrord, Franciscus Xaverius). De gebieden, waar zij vaste voet hebben gekregen, de zgn. missielanden, ressorteren onder de Congregatio de Propaganda Fide, hetzij zij reeds hiërarchisch zijn opgebouwd met een bisschop aan het hoofd, hetzij zij nog niet hiërarchisch worden bestuurd en staan onder een apost. vicaris, apost. prefect of andere waardigheidsbekleder. Voor de financiering en de geestelijke steun door gebed zijn 3 pausel. missiegenootschappen opgericht, waarvan een vooral ten doel heeft de opleiding van inlandse priesters. Hoeveel in dat opzicht reeds is bereikt, blijkt uit de wijding van bisschoppen en de benoeming van kardinalen uit vreemde landen, die daarvoor vroeger nooit in aanmerking kwamen.
