hoofdstad van de republiek Italië, in het gewest Latium (Lazio), aan de beneden-Tiber, 25 km boven de monding, met (1947) 1.574.000 inw., eens beheerseres der wereld, nu cultureel- en (sinds 1871) bestuurscentrum van Italië, als zetel van de Paus (z Vaticaanstad) ook geestelijk middelpunt van de R.K. Kerk; overigens meer ambtenaren-, kunstenaars- en toeristenstad dan centrum van handel en industrie (levensmiddelen, textiel, edelsmeedwerk, papier, drukkerijen).
R. telt, uit krachte van zijn historische en religieuze betekenis, alsmede zijn door geen tweede stad geëvenaard aantal antieke bouwen kunstwerken, talrijke internat., staats- en kerkelijke inrichtingen van studie: universiteit (1303) met bijbehorende instituten, vakhogescholen, kunstacademies, kerk. instituten, uitnemende bibliotheken (o.a. de Vaticaanse), musea (Vaticaan, Thermenmuseum e.a.). Behalve door haar enorme hist. betekenis noemt men de stad ook om de innerlijke onveranderlijkheid van haar leven, ondanks alle urbanistische vernieuwingen, wel de „Eeuwige Stad”. De moderne grote-stad dringt met haar regelmatig aangelegde wijken tot ver buiten de Aureliaanse muur (270 n.C.): centrum is het Piazza Venezia, waarvan als grote straallijnen het Corso Umberto I en richting Vaticaan het Corso Vitt. Emmanuele, elegante winkelavenues, uitgaan. De antieke resten bevinden zich meest in het Z. (Forum, Palatijn). Op de zeven voornaamste heuvels liggen voorname bouwwerken: op het Kapitool de stadspaleizen, op de Quirinaalheuvel het paleis van het hoofd v. d. staat, op de Caeliusheuvel het Lateraan, op de Viminalisheuvel het min. v. binn. zaken, enz.
Meer dan 400 grote (haast alle barok-)kerken en ca 1000 kleinere kerken (w.o. ook van alle andere erediensten) maken van Rome het nog altijd onovertroffen beeld van de Barokstad. Aan de rechter Tiberoever liggen de Engelenburcht, Vaticaanstad met de verheven St. Pieterskerk, de grootste der Christenheid en de Janiculusheuvel. Deze laatste vormt, met de Pincioheuvel in het N. parkbezit der stad.
