graaf (1700-1760), stichter der Herrnhutter Broedergemeente (1727), aanvankelijk jurist te Dresden, later Luth. theoloog. 1736-1747 uit Saksen verbannen, 1737 tot bisschop gewijd. Maakte zendingsreizen in Europa en Amerika.
In zijn theologie, Luth. met sterke piëtistische inslag, neemt het lijden van Christus de centrale plaats in.