De Kleine Winkler Prins

Winkler Prins (1949)

Gepubliceerd op 13-06-2020

Johan de Witt

betekenis & definitie

(1625-1672), Ned. staatsman. Advocaat, 1650 pensionaris van Dordrecht. 1653 raadpensionaris van Holland.

Leider van de Staatsgezinden, de z.g. Loevensteinse factie. Buitengewoon bekwaam, met Oldenbamevelt de grootste staatsman der Republiek. Onkreukbaar en rechtschapen, krachtig en doortastend („jongens van Jan de Witt”). Wist de 1e Eng. Zeeoorlog op draaglijke voorwaarden te doen beëindigen, berustte in de „Acte van Seclusie”.

Greep in de Noordse oorlog (1655-1660) in. Sloot 1663 een . verbond met Frankrijk; trachtte door de „Triple Alliantie” (1668) de Fr. veroveringspolitiek te breidelen. Versterkte de vloot en bewerkte daardoor de successen in de Tweede Eng. Zeeoorlog (1665-1667). Bemoeide zich met de opvoeding van de latere Willem III van Oranje, die als „Kind van Staat” werd aangenomen. Zijn anti-Oranjepolitiek maakte hem echter zeer impopulair; in 1672 werd eerst een aanslag op zijn leven gepleegd ; hersteld werd hij tegelijk met zijn broer Cornelis door Haags gepeupel vermoord. Was een vermaard wiskundige; geldt als grondlegger van de levensverzekeringswiskunde.

< >