naam van 13 pausen:
I, paus (402-17) en heilige uit Albano. Hij kwam in zijn talrijke brieven en decretalen krachtig op voor het primaat van Rome en vond instemming bij verschillende synodes o.a. die van Carthago en Mileve en bij Augustinus. Hij bestreed het Pelagianisme en Donatisme en maakte de plundering van Rome door Alarik mee. Feestdag 28 Juli.
II, paus (1130-’43). Gregorius Papareschi, een Romein. Hij ondervond veel tegenwerking van de tegenpaus Anacletus II, waardoor hij zich gedwongen zag Rome te verlaten en naar Frankrijk uit te wijken. Een krachtige steun vond hij in Bernardus v. Clairvaux, zodat I. spoedig als paus door de meeste staten erkend werd. In Rome zelf kreeg hij eerst na Anacletus’ dood in 1138 vaste voet. Een jaar later werd daar in het Lateraan het 2e Lat. of 10e algemene concilie gehouden.
III, paus (1198-1216), Lothario di Segni. Geb. ca 1160 te Anagni uit het genoemde grafelijke geslacht. Op theologisch en juridisch gebied zeer bekwaam en als kardinaal niet zonder ervaring. Onder zijn bestuur bereikte de kerkelijk-politieke invloed van het pausschap een grote hoogte. Hij geraakte in een hevige strijd met de Hohenstauf Philips v. Zwaben.
Philips werd in 1209 vermoord; waarop Otto van Brunswijk candidaat werd voor het keizerschap. De daarmee gepaard gaande omzwaai in staatsopvatting en imperialistische strevingen bracht hem spoedig in conflict met die hem ten slotte excommuniceerde en afzette. Frederik v. Hohenstaufen nam zijn plaats in. In Frankrijk, waar Philips II August Ingeborg voor Agnes v. Meran verstoten had, kon slechts een interdict de koning tot inkeer brengen.
De weigering van Jan zonder Land, om Karel van Langton als aartsb. van Canterbury te erkennen, leidde tot Jans excommunicatie en afzetting. Hij onderwierp zich en kreeg zijn rijk tegen een jaarlijkse schatting als leen terug. I. beriep het 4e Lat. of 12e Algem. Concilie tot bevrijding van het Land en hervorming der Kerk.
IV, paus (1243-54). Sinibald Fieschi uit Genua. Moest wegens zijn strijd met Frederik II v. Hohenst. een toevlucht zoeken in Lyon, waar hij in 1245 de 1e Kerkverg. v. Lyon of 13e Algem. Kerkverg. bijeenriep.
Deze ontzette Fred. uit zijn waardigheden en ontsloeg de onderdanen van hun eed v. trouw. Beide machthebbers verdedigden hun opvatting hardnekkig. Na Fred. zette zijn zoon Koenraad IV de strijd voort, maar zijn spoedige dood en de onthoofding van zijn zoon Conradijn door Karel van Anjou maakten aan het geslacht der Hohenst. een einde.
