gemeente en stad in prov. Z.-Holland, aan de samenvloeiing van Gouwe en Hollandse IJsel.
Ca 33.000 inw. Laat-Gothisch stadhuis (1449), Waag, Doelen, OudeVrouwenhuis, Grote of St Janskerk (16e eeuw) met beroemd orgel en 45 beschilderde glasramen, Museum voor Oudheden, Librije. - Pijpen-, aardewerk-, plateelfabrieken, stearinekaarsenfabriek. Gouden zilversmederij. G. kreeg in 1272 stadsrechten. Bolwerk der Hoekse partij tijdens Jacoba van Beieren. Koos 1572 de zijde van Prins Willem I.