ernstige, meest chronische ziekte, veroorzaakt door een soort straalzwammen, de Actinomyces bovis. Bij de mens komt A. (vaker bij mannen dan bij vrouwen) vooral voor in de omgeving van de onderkaak en aan de hals; harde zwellingen met paarsrode verkleuring van de huid en fistels die etteren; in de etter vindt men de kenmerkende grijze of gele „zwavelkorrels”.
A. van de long gelijkt soms op t.b.c., in de buik wordt vnl. het gebied van de blinde darm aangetast. A. vreet de omgeving aan als kwaadaardig gezwel. Bij dieren meest waargenomen bij rund en varken (tong-zl. bij het rund, de ,,houttong”).