XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Jean-Marie Leclair

betekenis & definitie

Jean-Marie Leclair (Lyon 1697-Parijs 1764) was een Franse componist, bijgenaamd 'L'aîne' ('de oudste'), dit ter onderscheiding van zijn jongere broer. Leclair was een beroemde vioolvirtuoos. Als componist van met name vioolmuziek legde hij de basis voor de Franse vioolschool. In zijn composities vermengde Leclair de Italiaanse sonatestructuur met de typisch Franse gevoeligheid voor melodie en elegantie.

Leclair begon zijn carrière als balletdanser bij de Opera van Lyon en werkte enige tijd als balletmeester in Turijn, waar hij waarschijnlijk vioolles kreeg van Giovanni Battista Somis. Terug in Parijs publiceerde hij in 1723 zijn eerste bundel met vioolsonates, die zijn tijdgenoten onmiddellijk verrasten vanwege hun originaliteit en razende virtuositeit. Leclair concerteerde in de beroemde Concerts Spirituels, reisde naar Londen, speelde met Pietro Locatelli samen aan het hof van Kassel en trad in 1733 toe tot het hoforkest van Lodewijk XV in Versailles. Omstreeks 1740 woonde hij enkele jaren in Nederland. Daar was hij afwisselend in dienst van prinses Anna van Oranje (zelf een klavecimbelleerlinge van Händel) en van de gefortuneerde zakenman François du Liz, die in zijn huis aan het Korte Voorhout in Den Haag openbare concerten organiseerde. Zijn laatste levensjaren bracht Leclair door als vioolpedagoog in Parijs. Naast vier bundels met vioolsonates wordt zijn oeuvre gevormd door een groot aantal triosonates, vioolconcerten en één opera: Scylla et Glaucus, die hem in 1746 een kortstondig succes opleverde. Leclair kwam op gruwelijke en mysterieuze wijze om het leven: op een vroege ochtend in oktober 1764 werd hij vermoord aangetroffen in de buurt van zijn Parijse appartement.

Oeuvre
4 bundels met elk 12 sonates voor viool en basso continuo; triosonates; 12 vioolconcerten; 1 opera en balletmuziek (verloren gegaan).