Een viool (It. violino, Dts. Geige) is een strijkinstrument met een klankkast van ca. 35,5 cm., gestemd in kwinten: g-d'a'-e" en een bereik van ongeveer vier octaven.
Het instrument is zeer complex samengesteld uit zo'n 70 onderdelen, waaronder een licht gewelfd bovenblad van vurenhout en randen en een gewelfd onderblad van esdoornhout. De snaren worden gespannen over de kam, waardoor een druk van ongeveer 10 kilo op het bovenblad ontstaat. Onder de kam aan de kant van de e-snaar wordt die druk opgevangen door de 'stapel',een klein houten staafje dat niet alleen zorgt voor versteviging, maar ook voor het transporteren van de geluidstrillingen van boven naar het onderblad. Onder de kam aan de kant van de g-snaar bevindt zich de 'zangbalk', een reepje hout dat gelijmd wordt aan de binnenkant van het bovenblad. De zangbalk heeft dezelfde dubbele functie als de 'stapel'.
Hoewel er in de Renaissance allerlei vioolachtige instrumenten bestonden zoals de rebec, de vedel en de lira da braccio, is de viool niet geleidelijk daaruit ontstaan, maar is zij in de eerste helft van de 16e eeuw in Noord-Italië gecreëerd. De eerste beroemde vioolbouwer was Andrea Amati uit Cremona (1505-80). Bij hem begon de school van Cremona die o.a. Andrea Guarneri, Paolo Grancino en Antonio Stradivari (1644-1737) voortbracht. Een ander vroeg centrum van vioolbouw was Brescia met Gasparo da Salà en Giovanni Paola Maggini.
Behalve de verlenging van de hals en de vergroting van de zangbalk heeft de viool in de loop der eeuwen maar heel weinig veranderingen ondergaan. In de mythevorming rond de vioolbouw zijn de kwaliteit en het verouderingsproces van het hout de belangrijkste en meest reële factoren. De viool, dat kleine instrument met die grote zingende toon en orgelachtige akkoordklanken, was een geniale uitvinding die kwam op een moment in de muziekgeschiedenis waarop het individu begon te 'zingen' en de onverschrokken virtuoos dekop op stak.
