dorp en haven aan de Noordzeekust van N. Holland, in de gem. → Velsen, waar het → Noordzeekanaal eindigt. (De naam is fout: IJmuiden = IJmond; het IJ is hier nooit geweest, dit stond alleen in verbinding met de voormalige Zuiderzee).
Ca. 30000 inw. Passeeren hier alle zeeschepen naar Amsterdam, meer bekendheid verwierf IJ. als Nederlands eerste visscherijcentrum.
Het dorp heeft een open visschershaven met hallen (staatsbedrijf). De visscherij levert vnl. versche zeevisch, die na veiling direct per sneltrein via Haarlem of per vrachtauto tot ver over onze grenzen gevoerd wordt (in verband hiermee: ijsfabrieken, koel- en vrieshuizen).
De vloot bestaat vnl. uit treilers; drijfnetvisscherij (haring) wordt uitgeoefend door de grootendeels hier gestationneerde Katwijker vloot. De visscherij maakt een moeilijken tijd door.
In IJ. zijn ook belangrijke industrieën (vgl. → Velsen), o.a. hoogovenbedrijf, kunstmesten cementfabricage, enz.Lit.: Schuiling, Ned. (II 61936); gemeenteverslagen, enz. van der Meer.
