Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 08-07-2019

Didactiek

betekenis & definitie

Didactiek - beteekent onderwijsleer en omvat dus de theorie van alles wat het onderwijs betreft. Ze is een onderdeel van de opvoedingsleer of paedagogiek, die behalve de leer van het onderwijs of de verstandelijke vorming ook nog die van de lichamelijke en godsdienstig-zedelijke vorming in zich sluit.

De drie voor de hand liggende hoofdvragen, die de didactiek te beantwoorden heeft, zijn: Waartoe? Wat? en Hoe?, m.a.w. ze handelt over het doel, over de leerstof en over de methode van het onderwijs. Het spreekt vanzelf, dat het doel niet kan worden vastgesteld dan in verband met het doel der opvoeding in ’t alg.; dat niet alle leerstof geschikt of van gelijke waarde is; dat er in zake methode groote verscheidenheid bestaat. Daarom vallen de genoemde hoofdproblemen uiteen in een heele reeks onder- en nevenvragen.

Maar daarbuiten bestaan nog allerlei andere kwesties, die er direct of indirect mee in verband staan en ook onderling op verschillende manieren zijn samengeweven. Onderwijzen veronderstelt onderwijzers en leerlingen. Vooral kennis van de laatsten is van veel belang: „Schülerkunde” dus! Aan wie, aan welke lichamen komt de plicht, het recht tot onderwijzen toe? Hoe moet een onderwijzer zijn? Hoe onderwijzers op te leiden? Moeten alle kinderen onderwezen worden? Hoelang, tusschen welke jaren? Heeft de staat het recht leerplicht op te leggen? Voor het onderwijs zijn scholen noodig: Wie moet die scholen stichten, onderhouden? Hoe het schoolwezen, lager, middelbaar en hooger, te organiseeren? Hoe de afzonderlijke scholen in te richten? Het onderwijs zelf? Hoofdelijk of klassikaal? Onderwijzen veronderstelt leeren: waarin bestaat het leer- en oefenproces? Wat daarin is de taak van den onderwijzer, wat van den leerling?

Deze en veel andere vragen behooren tot het domein der didactiek. Practisch de voornaamste blijft die naar de methode van onderwijs; daarom worden didactiek en methodiek vaak met elkaar vereenzelvigd.

Lit.: dr. O. Willmann, Didaktik als Bildungslehre (Brunswijk 41909). Rombouts.