Desiderius (1851-1926), aartsbisschop van Mechelen, kardinaal, is als vernieuwer van de katholieke wijsbegeerte, als geestelijke herder, als vaderlandse leidersfiguur en als bevorderaar van de hereniging der Kerken van buitengewone betekenis geweest. Hij heeft een zeldzame internationale beroemdheid genoten.
Professor te Leuven sinds 1882 stichtte hij het Institut Supérieur de Philosophie, om volgens het inzicht van Leo XIII de thomistische leeropvattingen tot nieuwe vruchtbaarheid te brengen door het contact met de moderne wetenschap. Als aartsbisschop van Mechelen, sinds 1906, schonk hij vooral aandacht aan de spirituele vorming van de clerus en had hij een scherp oog voor de hedendaagse eisen van het apostolaat.
Hij stond in de volle branding van de grote kerkelijke en internationale vraagstukken. Tijdens Wereldoorlog I was hij de ziel van de christelijke weerstand tegen de Duitse bezetting, vooral sedert zijn herderlijk schrijven Patriotisme et Endurance.
In 1920 stichtte hij te Mechelen de Internationale Vereniging voor Sociale Studiën. Zijn overleg met de Anglicanen, onder leiding van Lord Halifax, bracht de verzoening niet, maar heeft de katholieke oecumenische gedachte bevorderd (zie Mechelen).
Slechts de diepere zin van de Vlaamse volksbeweging is deze breed denkende geest ontgaan. In 1954 kreeg hij een standbeeld te Brussel. G.
PH.
