of Hasmoneeën noemt men de afstammelingen van Mattathias uit Modin, die in 167 v. Chr. het sein gaf tot opstand tegen Antiochus Epiphanes toen deze de joodse bevolking van Palestina tot assimilatie aan de zeden der heidenvolkeren wilde dwingen.
De naam Makkabeeër werd het eerst gegeven aan Mattathias’ zoon Judas en wordt gewoonlijk afgeleid van het Hebreeuwse maggebet, hamer. Ook de aanhangers van Judas werden later zo genoemd.
Na de dood van Judas (160 v. Chr.) werd de leiding overgenomen door diens broeder Jonathan, die weer werd opgevolgd door de derde broeder Simon, aan wie het erfelijk hogepriesterschap werd aangeboden.
Dan kwam Johannes Hyrcanus, wiens zoon Judas Aristobulus de koningstitel aannam. Onder Alexander Jannai (103-76 v.
Chr.) kreeg het machtsgebied der Makkabeeën zijn grootste expansie. Zij hebben hoofdzakelijk kunnen regeren dank zij de inmenging der Romeinen, maar toen Pompejus in 63 v.
Chr. Palestina geheel onder het patronaat van Rome stelde was het met de Makkabeeën afgelopen (zie Hellenisme).
M. A.
B.
