ook kromstaf of kroots genoemd, is een liturgisch waardigheidsteken van bisschoppen en ook van abten: een lange, vergulde staf, die onderaan eindigt in een punt en bovenaan sierlijk is omgebogen; stammend van de herdersstaf, is hij een symbool van de herderlijke bevoegdheid van de bisschop en van zijn plicht om de kudde te leiden. Toen bisschoppen en abten in de Middeleeuwen ook wereldlijk vorst waren (zie Investituurstrijd), is de spreuk ontstaan: „Onder de kromstaf is het goed leven".
De bisschopsstaf als ereteken wordt waarschijnlijk het eerst vermeld voor Gallië in de 5de eeuw. In de loop der eeuwen zijn diverse vormen ontstaan.
De bisschoppen der Oosterse Kerken gebruiken veelal een T-vormige staf, die van de aldaar bekende staf der monniken stamt. (zie afb. bij Bisschop).
