Henry James (New York, 15 april 1843 - Londen, 28 februari 1916) was een in de Verenigde Staten geboren schrijver die in 1915 door naturalisatie een Engels staatsburger werd. Hij was de jongere broer van de pragmatische filosoof William James en wordt nu beschouwd als een van de belangrijkste representanten van het 19e-eeuws literair realisme met vernieuwende romans als 'Daisy Miller' (1879), 'The Portrait of a Lady' (1881), 'The Europeans' (1878) en 'The Ambassadors' (1903).
Henry James wordt beschouwd als een meester van het korte verhaal en de roman vanwege de grote verfijning van zijn schrijven. Hij verwierf bekendheid met een reeks belangrijke romans waarin hij Amerika's ontmoeting met Europa beschrijft. Door het standpunt in te nemen van een centrale figuur in het verhaal, verkent hij het bewustzijn en de perceptie van het Amerikaanse hoofdpersonage in de confrontatie met de oude wereld.
Zijn fantasierijke verhalende gebruik van de innerlijke monoloog in zijn korte verhalen en romans bracht nieuwe diepte en hernieuwde belangstelling voor realistische fictie, en was een voorbode van moderne werken van de twintigste eeuw. Naast zijn markante en vernieuwende fictie produceerde deze productieve auteur ook tal van artikelen, reisboeken, biografieën, autobiografieën en literaire kritieken, evenals toneelstukken, waarvan sommige tijdens zijn leven met relatief succes werden opgevoerd.
Henry James was in de eerste plaats een meester en vernieuwer van proza. In werken als 'Daisy Miller' (1879), 'The Portrait of a Lady' (1881), 'The Europeans' (1878) en 'The Ambassadors' (1903) plaatste hij de onschuld en uitbundigheid van de Nieuwe Wereld tegenover de zedelijke verloedering en de wijsheid van de Oude Wereld.
Van zijn andere opmerkelijke werken dienen zeker de volgende genoemd: Roderick Hudson (1875), Washington Square (1880), The Aspern Papers (1888), The Lesson of the Master (1888), What Maisie Knew (1897), The Turn of the Screw (1898), The Wings of the Dove (1902), The Beast in the Jungle (1903), The Golden Bowl (1904).
