Jodendom van A tot Z

Prof.dr. Pieter W. van der Horst (2006)

Gepubliceerd op 14-02-2024

Hermeneutiek

betekenis & definitie

het opstellen van principes en regels voor de bijbeluitleg. Deze regels (middot) zijn met name in rabbijnse kringen gearticuleerd.

Zeven middot worden toegeschreven aan Hillel, 13 aan rabbi Jisjmaël, en 32 aan rabbi Eliëzer. Aan al deze regels liggen enkele basisgedachten ten grondslag: Overtuigd dat de bijbel, als afkomstig van God, een fundamenteel kryptisch document was, zochten de joodse uitleggers elk detail af naar verborgen betekenis, die per definitie relevant, waardevol en toepasbaar moest zijn in het leven van de lezers of hoorders. Die betekenis moest dus zijn een leefregel, een tijdloze morele waarheid, of een voorzegging van iets dat nog te gebeuren stond. Geen enkel detail was daarbij te verwaarlozen, en omdat inconsistentie of innerlijke tegenspraak binnen het ene Woord van God ondenkbaar was, moest altijd harmonisatie tussen schijnbare tegenstrijdigheden mogelijk zijn. Zulke tegenstrijdigheden waren juist een uitnodiging van Godswege om hier dieper te graven totdat men de verborgen, relevante, en volmaakte waarheid eruit tevoorschijn kon halen.

< >