Jodendom van A tot Z

Prof.dr. Pieter W. van der Horst (2006)

Gepubliceerd op 14-02-2024

Elefantine

betekenis & definitie

een eiland in de Nijl ter hoogte van Assoean (aan de zuidelijke grens van Egypte) waar in de zesde t/m vierde eeuw v. C. een joodse militaire kolonie gevestigd was die in dienst van de Perzen (die toen Egypte overheersten) als grenspolitie fungeerde.

Lange tijd was er vreedzame coëxistentie tussen de Egyptenaren en Joden op dit eiland, maar het feit dat de Joden rammen offerden in de lokale tempel die zij daar hadden gebouwd, leidde tot grote spanningen met de Egyptenaren die daar de ramgod Chnoem als scheppergod aanbaden. In 410 v. C. leidden deze spanningen tot een geweldsuitbarsting die uitmondde in de verwoesting van de joodse tempel. De in Elefantine gevonden Aramese papyri leveren veel informatie over de verhouding tussen deze diasporagemeenschap en de joodse gemeente in Israël. Tevens blijkt dat de Joden in Elefantine naast Jahweh ook andere goden, met name godinnen als Anath-Bethel e.d., aanbaden. Monotheïsme was daar toen nog niet als joods religieus ideaal bekend.

< >