Clazomenae (Κλαζομεναι), ionische stad aan de zuidelijke oever van de Golf van Smyrna, ruim 30 km ten westen van het huidige Smyma.
Gekoloniseerd door inwoners van Cleonae en Phlius, werd Clazomenae kort na 600 vC door de lydische koning Alyattes onderworpen, in 546 door Cyrus. Na de slag bij Lade (495) werd de stad verwoest, van 478 tot 412 was ze lid van de altische zeebond, in 386 kwam ze weer onder Perzië. In de hellenistische tijd behoorde Clazomenae tot Pergamum, na 188 was het vrij tot aan zijn inlijving bij de romeinse provincie Asia.Terwijl de oudste stad op het vasteland lag, werd zij in de 5e eeuw vC uit vrees voor de Perzen grotendeels naar een eilandje voor de kust verlegd. Door Alexander de Grote werd dit eiland door een dam met het vasteland verbonden. Bloeiend was de handel van Clazomenae blijkens de ter plaatse gevonden, beschilderde sarcofagen (6e en 5e eeuw vC), de naar Clazomenae genoemde ceramiek en de munten. In Clazomenae werd de wijsgeer Anaxagoras geboren.
Lit. L. Bürchner (PRE 11, 554-556). S. Stucchl (EAA 2,
798v). - R. M. Cook, A List of Clazomenian Pottery (ABSA 47, 1952, 123-152). Id., Greek Painted Pottery (London 1960) 136w. G. E. Beau, Aegean Turkey (London 1966) 128-136.
[J. A. de Waele]
