Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

Robert FRANZ

betekenis & definitie

Duits componist, eigenlijk Robert Knauth (Halle 28 Juni 1815 - 24 Oct. 1892), studeerde na het overwinnen van veel weerstand van zijn ouders muziek te Dessau en werd in 1841 organist en dirigent te Halle. Twee jaar later verscheen zijn eerste liederenbundel, die eerst bij vooraanstaande musici als Schumann en Liszt en daarna algemeen erkenning verwierf.

Hierop volgde bundel na bundel, die hem in de ogen van zijn tijdgenoten als liedercomponist zelfs boven Schumann en Brahms tot een waardige opvolger van Schubert schenen te verheffen. Tegelijkertijd werd hij echter gekweld door doofheid en later tevens door een zenuwziekte, die hem in 1868 dwong om zijn functies neer te leggen. Zijn vrienden en vereerders maakten het hem door het bijeenbrengen van een geldsom mogelijk zich verder geheel aan het componeren te wijden. Franz heeft de werken van Bach en Händel met grote liefde bestudeerd en aan het tot nieuw leven wekken van hun composities met daad en geschrift medegewerkt. Omgekeerd heeft deze studie bevruchtend gewerkt op zijn eigen scheppende arbeid: in zijn gevoelige lyrische liederen wordt de romantische melodiek gepaard met een aan de contrapuntische schrijfwijze van deze meesters herinnerende begeleiding.Hij schreef wel is waar ook enige koorwerken, doch de waarde van zijn oeuvre ligt in de meer dan 350 liederen, waarvan thans nog iedere zanger een aantal kent.

Lit.: H. v. d. Pfordten, Rob. Fr. (1923); R. Bethge, R. Fr. (1908).

< >