Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Kajoepoetih-olie

betekenis & definitie

(Oleum Cajuputi) is een aetherische olie, afkomstig van een Myrtaceae Melaleuca Leucadendron Linn., een heester of boom, die in de tropen van Azië, zowel in de vlakte als in de bergen, hoewel niet te hoog, voorkomt. Ook uit verwante soorten, o.a. de [i]M.

Cajuputi [/i]Roxb., wordt ze verkregen. De kajoepoetih-olie wordt o.a. op Boeroe en Banda door destillatie vooral uit de bladeren gewonnen. Men trapt de bladeren in de destilleerketels tot een compacte massa samen, overgiet ze dan met water en verhit ze daarna. De ontstane stoom voert de aetherische olie mede, en deze condenseert geheel of gedeeltelijk bij het passeren van het koelvat. De kajoepoetih-olie wordt vaak vervalst met petroleum en benzine. Ze is door kopersporen duidelijk groen of blauwgroen van kleur, heeft een aangename, kamferachtige geur en een bittere, aromatische, kamferachtige smaak.

Ze wordt in het Oosten zeer veel en terecht medisch gebruikt. Uitwendig tegen rheumatiek en sommige huidziekten en inwendig tegen darmkoliek.Singapore is de belangrijkste afnemer, doch ook de V.S. verbruiken er veel van, vermoedelijk voor de bereiding van veel gebruikte patentgeneesmiddelen. In Europa is zij verdrongen door de veel goedkopere eucalyptus-olie, die ca 85 pet cineol C10H18O bevat, terwijl kajoepoetih-olie niet boven 65 pet komt, wat waarschijnlijk een gevolg is van de gebrekkige wijze van koelen, waardoor veel vluchtige bestanddelen verloren gaan.

DR A. KLEINHOONTE

Lit.: Gildemeister & Hoffmann, Die aetherischen öle (Millitz b. Leipzig 1916), III, p. 312-324; Spoelstra, Kajoepoetih-olie, Ber. Afd. Handelsmus. Kon. Ver.

Kol. Inst. no 25 (Amsterdam 1926); Rowaan, De Aetherische Oliën van Nederl.Indië, Meded. no XLVII Kon. Ver. Kol. Inst. Amsterdam 1938, P- 3-29-

< >