(Singa pura, „Leeuwenstad”), Britse stad op het gelijknamige eiland (583 km2), sedert 1 Apr. 1946 een kroonkolonie, vroeger hoofdstad van de inmiddels ontbonden kolonie Straits Settlements. De stad met het eiland had in 1951 een bevolking van 1.041.900 zielen (o.w. ca 127.000 Maleiers, 806.700 Chinezen, 75.600 Indiërs inclusief Pakistan, 12.800 Europeanen).
Tot de kolonie worden administratief gerekend de Christmas-eil. en de Cocos- en Keeling-eil. Het eiland Singapore ligt aan de zuidpunt van het schiereiland Malaka en is door een smal kanaal (Johore-straat, min. breedte 460 m) waardoor een spoorwegdam ligt, van het vasteland gescheiden; tussen Singapore en de eilanden van de Riouwarchipel ligt straat Singapore. Het is heuvelachtig, deels met bos bedekt en deels moerassig. Het klimaat is het gehele jaar heet en vochtig (min. en max. temperatuur 23 en 31 gr. C., neerslag per jaar ca 2340 mm).De stad Singapore is in Europese stijl gebouwd, doch heeft een sterk Chinese inslag door het grote aantal Chinezen dat er woont. Overigens hebben de meeste nationaliteiten er afzonderlijke woonwijken. Hotels, kerken, onderwijsinstellingen (universiteit, gesticht in 1949), musea, bibliotheken, parken, ziekenhuizen en vermaakscentra staan op hetzelfde peil als die der Europese en Amerikaanse steden van vergelijkbare omvang. Singapore is voor Z.O.-Azië van grote betekenis als knooppunt van scheepvaart- en luchtlijnen, vloot- en luchtbasis.
Het is de grootste stapelplaats en transitohaven van Z.O.-Azië; de handel omvat o.a. rijst uit Birma en Thailand, teakhout uit Thailand, rubber en tin uit Malaka en Indonesië, olie van Borneo en Sumatra; anderzijds is het een groot distributiecentrum voor Europese en Amerikaanse industrieproducten en consumptiegoederen. Opslagruimten, scheepsreparatie-inrichtingen en een bunkerstation completeren de outillage van de handelshaven, die door scheepslijnen uit vrijwel alle delen der wereld wordt aangedaan. De havenbeweging bedroeg in 1950 31,2 millioen ton. De industrie omvat de verwerking van het tinerts en de rubber uit Malaka en Indonesië, machine- en constructiewerkplaatsen, petroleumraffinaderijen, drukkerijen, stuwadoors- en overladingsbedrijven.
Strategische overwegingen i.v.m. de positie van Groot-Brittannië in Azië en het feit dat Engeland ingevolge de conferenties van Washington (1920 en 1925) van verdere versterking van Hongkong moest afzien, leidden tot ca 1922 tot het besluit Singapore (reeds sedert 1882 een Brits vlootsteunpunt) na Wereldoorlog I tot een enorme vloot- en luchtbasis uit te bouwen, met talrijke forten, kazernes, vliegvelden, dokken enz., voorzieningen, die zijn val in Wereldoorlog II niet hebben kunnen verhinderen.
Geschiedenis.
Singapore was in de 12de en 13de eeuw een belangrijke inheemse handelsstad, werd waarschijnlijk in 1252 verwoest en raakte volledig in verval tot sir Stamford Raffles er in 1819 een nieuwe nederzetting stichtte. Dit veroorzaakte enige strubbeling met Nederland, daar de sultan van Johore, onder wiens territorium Singapore viel, de Nederlandse opperhoogheid had erkend en zijn toestemming aan Raffles Nederlandse protesten uitlokte, die echter werden genegeerd. De Engelse regering steunde, na aanvankelijke aarzeling, Raffles’ onderneming en maakte Singapore tot een vrijhaven, die daarop tot fabelachtige bloei kwam. In Wereldoorlog II heeft Singapore niet de rol kunnen spelen die het in het kader der Britse strategie was toegedacht. Op 15 Febr. 1942 werd het door de Japanners van de landzijde genomen, terwijl de verdedigingswerken hoofdzakelijk waren bedoeld als afweer van een aanval uit zee. De stad werd toen Sjonanko, het eiland Sjonan genoemd. In 1945 kwam Singapore weer onder Brits bestuur.
Lit.: Dept. of Social Welfare, Singapore, Social Survey of Singapore (1948); Colonial Annual Report, Singapore; R. Onraet, Singapore, A Police Background (1947).
