Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

James prescott joule

betekenis & definitie

Engels natuurkundige (Salford 24 Dec. 1818 - Sale 11 Oct. 1889), oorspronkelijk een bierbrouwer, die zich uit liefhebberij met natuurkundige proeven en studies bezighield, publiceerde in 1843 zijn eerste onderzoekingen over de galvanische warmte en het mechanisch equivalent; in 1850 verscheen een volledig overzicht der bepalingen van laatstgenoemde grootheid. Samenwerkend met William Thomson (later lord Kelvin) deed hij belangrijke onderzoekingen omtrent de inwendige energie van een gas.

Joule is één der grondvesters der mechanische warmtetheorie; zijn resultaten deelde hij mee in redevoeringen of in geschriften der „Royal Society”. Het belangrijkst zijn de verhandelingen Discovery of the laws of the evolution of heat by electricity en Discoveries of the mechanical equivalent of heat. Zijn verzamelde geschriften verschenen als Scientific papers of J. Prescott Joule (2 dln, London 18841887). De naar hem genoemde energie-eenheid, joule, afgekort J = 107erg (z eenhedenstelsels). Voor de wet van Joule z electriciteit.JouIe-Kelvin-effect

is de in 1854 door Joule en William Thomson (later lord Kelvin) ontdekte temperatuurverandering bij het smoren van een gasstroom. Men laat hierbij gas stromen door een poreuze prop, waarbij aan de ene kant van de prop een hoge druk heerst, aan de andere zijde de atmosferische druk. Het blijkt, dat alle gassen, behalve waterstof en helium, een temperatuurdaling vertonen. Bij 50° K. wordt het Joule-Kelvin-effect voor helium ook negatief, voor andere gassen bij voldoend hoge temperatuur ook positief. Het omslagpunt, de inversie-temperatuur, ligt volgens de wet van v. d. Waals (z gassen en dampen) op 27/4 van de kritische temperatuur. Van de afkoeling, die optreedt bij het smoren, wordt gebruik gemaakt om een gas vloeibaar te maken (z gassen en dampen).

< >