titel van het kerkboek van de Kerk van Engeland. Het bevat de volledige orde van alle diensten, alleen niet de kerkzang.
Common Prayer is een juiste benaming, want de Eredienst is tegelijk het gebed van de Kerk. De eerste uitgave, berustend op Brevier, Missale, Pontificale en Rituale van de Katholieke Kerk, vooral in de vorm van het Sarum-missale (Missale van Salisbury), en ook op de Simplex et pia deliberatio van Bucer en Melanchthon, kwam in 1549 onder Edward VI door het werk van Thomas Cranmer tot stand. Unificatie en simplificatie van de liturgie, invoering van de landstaal en afschaffing van de Mis vormden de hoofdkenmerken. Reeds in 1552 werd deze editie onder invloed van Gereformeerde adviseurs, als Bucer te Cambridge en Petrus Martyr Vermigli te Oxford, herzien.
Voor de puriteinsgezinden was dit nog niet voldoende, maar bij de troonsbestijging van Mary Tudor werd het terstond afgeschaft. Toen koningin Elizabeth aan de regering kwam, werd het Book of C.P. in 1559 bij parlements-act weder ingevoerd. Het verkreeg zijn definitieve vorm in 1662 na onder Cromwell van 1645 - 1660 door de Directory of Public Worship vervangen te zijn geweest. Met name in de 19de eeuw heeft het aan pogingen tot verbetering van de oude tekst, ook op theologische gronden, niet geheel ontbroken.
Een vérstrekkende poging onder Anglo-katholieke invloed heeft in 1928 in het Parlement met 266 tegen 220 stemmen schipbreuk geleden. De volledige titel van dit boek, dat de Anglican Communion over de gehele wereld bijeenhoudt en na de Bijbel het meest verbreid is, luidt: The Book of Common Prayer and Administration of the Sacraments and other Rites and Ceremonies of the Church according to the Use of the Church of England. Toegevoegd is de orde volgens welke de (onberijmde) Psalmen van David maandelijks worden gezongen en de orde voor de verkiezing, wijding en consecratie van bisschoppen, priesters en diakenen.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK
Lit.: Proctor and Frere, A New History of the B. of C. P. (1919); J. E. Field, The English Liturgies of 1549 and 1661 compared with each other and with the ancient Liturgies (1920); F.
E. Brightman, The English Rite ('1915); The Prayer Book Dictionary (1912); F. Pijper in Theol. Tijdschr.
XLII, 250-270; A. A. Prins, The B. of C. P. 1549 (1933; filologisch).
