Variatie noemt men in de sterrekunde de afwijking der Maan van de plaats, waar zij zich bevinden zou, zoo geen invloed van buiten werkte op haren loop. Hare hoeksnelheid is het grootst in de zizygiën en het kleinst in de quadraturen. Verdeelt men dus de elliptische loopbaan der Maan in vier quadranten, dan wordt hare snelheid in het eerste en derde door de zon verminderd en in het tweede en vierde vermeerderd.
Dat verschil, hetwelk 0°,65 kan bedragen, is de variatie. — Voorts heeten variatiën, in de muziek, stukken, waarbij eene bepaalde compositie (thema) tot grondslag ligt, waarvan bij velerlei wijzigingen, toevoegselen en toonveranderingen de melodie bewaard blijft en zich steeds met mindere of meerdere duidelijkheid doet hooren. — Variatie is in de wiskunde de vorming van alle groepen van één, twee, drie of meer elementen uit een gegeven aantal elementen en alzoo een deel der combinatie (zie aldaar). Met den naam van variatierekening bestempelt men echter ook een gedeelte der hoogere wiskunde, hetwelk dient om de maxima en minima van integralen te zoeken.
