Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Rastadt

betekenis & definitie

Rastadt of Rastatt, eene stad in Baden, ligt aan de Murg en aan den spoorweg van Manheim naar Basel, die hier een zijtak uitzendt naar Gernsbach. Zij is eene vesting van den eersten rang en dekt den toegang naar het Schwarzwald, en heeft 4 voorsteden, een fraai kasteel, naar het modél van dat van Versailles gebouwd, 4 R. Katholieke kerken, eene Evangelische kerk, een gymnasium, onderscheidene scholen, 2 weeshuizen, eenige fabrieken, een betrekkelijk groot garnizoen en ruim 12000 inwoners, onder welke zich 2400 Protestanten en 220 Israëlieten bevinden. De vestingwerken, in 1840—1848 onder de leiding van Oostenrijksche ingenieurs voltooid, zijn in uitmuntenden staat.

Rastadt werd in 1689 door de Franschen verbrand, doch door Ludwig Wilhelm van Baden weder opgebouwd en (tot 1771) tot residentie verheven. Hier kwam den 7den Maart 1714 de vrede tot stand tusschen Frankrijk en Oostenrijk, waardoor die van Utrecht bevestigd werd, terwijl Oostenrijk de Spaansche Nederlanden, Napels, Sardinië, Milaan, Mantua, Mirandola en Comacchio ontving, — Duitschland Freiburg, Kehl en Alt-Breisach herkreeg, — aan Frankrijk Landau ten deel viel, — en de Keurvorsten van Beijeren en Keulen en onderscheidene kleine Italiaansche Vorsten weder in het bezit kwamen van hunne landen.

Voorts werd te Rastadt van 9 December 1797 tot 23 April 1799 een vredescongrès gehouden tot regeling der aangelegenheden van Duitschland en tot schadeloosstelling der rijksvorsten, die hun gebied op den linker oever van de Rijn verloren hadden. Wegens de tweedragt der Duitschers en den overmoed der Franschen liepen de onderhandelingen vruchteloos af, zoodat Oostenrijk, dat inmiddels met Rusland en Engeland eene nieuwe coalitie tegen Frankrijk gesloten had, het congrès ontbond. Den 28sten April tegen den avond vertrokken de Fransche gezanten Bonnier, Roberjot en Jean Debry, behoorlijk van passen voorzien, uit Rastadt, doch naauwelijks hadden zij de voorstad een paar honderd schreden achter zich, toen zij door een detachement Szekler hussaren werden overvallen. Bonnier en Roberjot werden vermoord en van hunne papieren beroofd, en slechts aan Debry gelukte het, schoon zwaar gewond, de stad te bereiken. Lang rustte een geheimzinnige sluijer over dezen gezantenmoord, en eerst door het onderzoek van den laatsten tijd is gebleken, dat de hussaren enkel bevel hadden om de papieren dier gezanten te rooven en in handen te stellen van den Oostenrijkschen gezant, graaf Lehrbach, maar dat zij dien last hebben overschreden.

Te Rastadt nam den 11den Mei 1849 met muiterij onder de bezetting het oproer in Baden een aanvang, doch vond er ook zijn einde. Het werd door de Pruissen in het laatst van Mei omsingeld en van 8 Julij af gebombardeerd, zoodat het zich den 23sten daaraanvolgende moest overgeven.

< >