Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 10-08-2018

Palladium

betekenis & definitie

Palladium (Pd) is de naam van een metaal, hetwelk ten bedrage van 2% in platinaerts, van 5 tot 10% in eenige soorten van Braziliaansch goud, bijna zuiver in Braziliaansch platinazand en daarenboven in seleniumhoudende ertsen gevonden wordt. Om het te verkrijgen, laat men platina-ertsen in koningswater uittrekken, waarna men de oplossing zooveel mogelijk neutraliseert, haar met cyankwik doet neerslaan en den neerslag in de opene lucht aan het gloeijen brengt. Palladium is witter, bleeker, smeed- en smeltbaarder dan platina; het wordt in knalgas vlugtig en bij het verstijven poreus. Zijn verbindingsgewigt is 106,6 en zijn soortelijk gewigt 11,8.

Bij sterke verhitting in de opene lucht ziet men het aanloopen, maar bij nog sterkere verhitting wordt het door de reductie van het oxyde weder glanzig. In de spiritusvlam wordt het met roet bedekt en vormt zwarte uitwassen van koolstofpalladium. Het wordt niet zwart door zwavelwaterstof, lost op in geconcentreerd salpeterzuur, in fijn gemaakten toestand ook in geconcentreerd zout- en zwavelzuur, en zeer gemakkelijk in koningswater. De bruine oplossingen bevatten chlorure of oxydulezout. Ook lost het op in smeltend kaliumsulfaat en wordt door smeltende bijtende kali geoxydeerd. In waterstof verwarmd en daarna afgekoeld, slorpt het daarvan 982 volumina op, vergroot daarmede zijn eigen volumen ten bedrage van 9,3%, maar verliest de waterstof bij verhitting in het luchtledige en bij zelfverwarming in de opene lucht. De waterstof, uit deze vereeniging door verhitting afgescheiden, werkt sterk reducérend.

Van zijne zuurstofverbindingen vermelden wij een zwart suboxydule (Pd20), een zwart oxydule (PdO) en een zwart oxyde (Pd02). Het chlorure (PdCl2) vormt bruine naalden en wordt ontleed, wanneer het in eene oplossing tot rust komt en bij verwarming, waarbij ten laatste metaal achterblijft. In koningswater lost het op met eene donkerbruine kleur tot chloride (PdCl4), hetwelk bij eene verdunning met water in chloor en chlorure wordt ontleed en met chloorkalium een rooden neêrslag van kaliumpalladiumchloride (K2PdCl5) levert. Eene zooveel mogelijk zuurstofvrije oplossing van het chlorure is een goed reagens op lichtgas, kooloxyde en mijngas, dewijl daarmede gedrenkt linnen door deze gassen zwart wordt gekleurd. Men bezigt palladium en palladiumlegéringen tot het vervaardigen van schalen en cirkel-indeelingen, tot het bevestigen van kunsttanden enz. Het palladium werd in 1803 door Wollaston ontdekt.

< >