Condottiéri noemde men in de 14de eeuw in Italië de aanvoerders van krijgsbenden, die bij het uitzigt op soldij en buit bereid waren, om voor elke zaak te strijden, terwijl zij ook wel op eigen gelegenheid uitgingen om te plunderen. De eindelooze veeten der Italiaansche Staten riepen zulke mannen te voorschijn, en deze hadden weldra alle militaire magt in handen. Reeds de Visconti's en de Scala's wierven troepen in Duitschland, en later vormde Lodrisio in 1339 eene goed georganiseerde bende. Tot zijne meest beruchte navolgers behoorden Guarniéri, Lando, Francesco da Carmagnola en Francesco Sforza.
In Frankrijk had men in de 14de eeuw, gedurende de oorlogen met Engeland, in de „Compagnies grandes” iets dergelijks. Zij deden zooveel kwaad, dat eindelijk zelfs de landlieden der zuidelijke gewesten zich onder den naam van „Pacifères” vereenigden, om die woeste benden te vernietigen. Weldra echter vertoonden zij zich weder onder den naam van „Tard-Venus”, versloegen in 1361 het Koninklijk leger bij Lyon, waar zelfs Jacques de Bourbon, connétable van Frankrijk, het leven verloor, maar verdwenen, toen Duguesclin hen overreedde om hem naar Spanje te vergezellen en er tegen Pedro de Wreede te vechten.
