is de naam van een kleurstof, die reeds in de Oudheid bekend was. Het gold voor de mooiste en kostbaarste kleurstof, verkregen uit de purperslakken van het Middellandse zee-gebied, die met aas gevangen, vervolgens uit de schelpen gehaald en in zout en water geweekt werden.
Deze slakken scheiden door klieren, die aan de binnenzijde van den mantel liggen, een kleurloos vocht af, dat, aan de lucht blootgesteld, zich langzamerhand rood kleurt.Als de uitvinders van de purperververij worden veelal de Phoeniciërs genoemd, en later leverde ook Constantinopel uitstekend purper. Het rood-violette purper uit Tyrus spande echter de kroon.
Het dragen van den purperen mantel is in de oudste tijden een kenteken geweest van hoge waardigheid. De oude koningen van de Aziatische rijken droegen purper; tijdens de Romeinse republiek was het recht, om bij feestelijke gelegenheden purper te dragen, uitsluitend gegeven aan hoge ambtenaren, in het bizonder aan den triomferenden veldheer. In den eersten keizertijd droeg natuurlijk ook de kiezer bij sommige gelegenheden het geheel purperen gewaad.
Ook in later tijd bleef het purper een teken van hoge waardigheids de kardinalen dragen ook nu nog een purperkleurig staatsiegewaad en een hoofdbedekking in die kleur.
