Onder Puriteinen verstaat men die groepen van Engelse Protestanten, die zich verzetten tegen de Anglicaanse staatskerk, waarin zij te veel Rooms-Katholieke overblijfselen meenden te ontdekken. Zij wilden een zuivere (pure) kerk en een zuiver leven.
De verschillende groepen van Puriteinen hadden gemeen, dat zij, zowel in de kerk als in den staat, een meer democratische richting voorstonden, waarin de Bijibel onvoorwaardelijk gezag zou hebben en het oorspronkelijke Christendom als voorbeeld zou dienen. Overigens was er onder hen veel verscheidenheid en verschil van opvatting.Toen hun na 1640 meer vrijheid verleend werd, kwamen de verschillen meer naar voren en onderscheidde men: Presbyterianen, Independenten, Baptisten, Quakers, enz., die soms scherp tegenover elkaar stonden. Geleidelijk is de naam Puriteinen verdwenen, het latere Methodisme trad er voor in de plaats.
Ofschoon de Puriteinen het terrein hunner werkzaamheid in Engeland vonden, hebben zij door hun strenge levensopvatting en Zondagsheiliging toch ook invloed op onze Gereformeerde kringen uitgeoefend.