Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Doop

betekenis & definitie

bij de Katholieken genaamd doopsel, is de plechtige handeling, die in bijna alle Christelijke kerken en secten wordt verricht, wanneer een nieuw lid in de gemeente wordt opgenomen. Sommigen verklaren het doopgebruik uit den doop van Jezus door Johannes den Dooper, anderen beroepen zich op de opdracht, die Jezus volgens den Bijbel aan zijn discipelen gaf, om de volkeren in zijn leer te onderwijzen en hen te dopen (Matth. 28 : 19; Marcus 16 : 16).

In verschillende kerken wordt de doop ook verschillend toegepast. In de R.K. kerk, worden de kinderen dadelijk na de geboorte gedoopt. Deze plechtige doop vindt plaats im de doopkapel, die in iedere kerk aanwezig is. Deze doop gaat vergezeld van vele plechtigheden (ceremonieën) die allen een zinnebeeldige (symbolische) betekenis hebben. Natuurlijk kunnen in geval van nood, b.v. bij een stervend kindje, deze ceremonieën weggelaten worden. Hier volgen de voornaamste ceremonieën: De dopeling ontvangt eerst een naam. De ouders kiezen dien zelf, maar ’t moet de naam van een katholiek heilige zijn. Daarna maakt de priester op voorhoofd en borst van de kleine een kruisteken. Nu legt de priester een paar korreltjes zout op de tong van de baby, die dan z’n keeltje nog wel eens open zet, om te protesteren. Dit zout is een zinnebeeld van de wijsheid. Onder andere ceremonieën, die den doop vooraf gaan, kunnen we nog noemen „de zalving van rug en borst”, waardoor hem kracht wordt toegewenst. Tenslotte volgt de eigenlijke doop, waarbij rein, natuurlijk water over ’t hoofd van de dopeling wordt uitgegoten onder ’t uitspreken van de doopwoorden.

Bij de Protestantse kerken bepaalt men zich tot het lezen van het doopformulier en het bevochtigen van het voorhoofd met water onder het uitspreken van de doopformule. Bij een enkele secte o.a. de Baptisten, wordt de dopeling driemaal geheel ondergedompeld. In de meeste kerken, ook Protestantse, worden de kinderen jong gedoopt, in enkele, b.v. bij de Doopsgezinden, heeft de doop eerst plaats op volwassen leeftijd tegelijk met de bevestiging — zie ook: Bevestiging.

Bij de Remonstranten is de doop niet verplicht, men kan daar ook lid van de gemeente worden zonder gedoopt te zijn.

< >