YSBRECHTUM, een Dorp in de Friesche Grietenij Wymbritzeradeel, onder het Kwartier van Westergo, in rang het tweeëntwintigste onder de achtëntwintig Dorpen van dat Distrikt. Men ontmoet het Dorp, niet verre van de Stad Sneek, alwaar het zeer vermaaklijk rondom in het Geboomte ligt, behoorende tot de aanzienlijke Lustplaatze, van ouds Epema-State genaamd; weleer de verblijfplaats van drie agtervolgende Grietmannen, uit het aanzienlijk Geslagt van BURMANIA, allen, door hunne Geleerdheid en Staatkunde, zeer beroemd.
Thans is zij de eigendom van den befaamden EGBERT SJUK GERROLD JUCKEMA VAN BURMANIA RENGERS, tot op den jongstvoorgaande Omwenteling Grietman van deezen Deele. De Kerk van het Dorp pronkt van boven met een klein Torentje, en van binnen met eene pragtige Begraafplaats van het Geslagt van BURMANIA; voorts met een fraai Orgel, en verdere sieraaden. De Hervormde Leeraar, welke hier den predikdienst waarneemt, is gehouden om op twee nabuurige Dorpjes, Tjallehuizum en Tirns, het gewijde dienstwerk insgelijks te verrigten. Onder Ysbrechtum behoorde, weleer, het vermaarde Klooster Thabor, waar van wij, ter zijner plaatze in ons Woordenboek, verslag gedaan hebben. Zie Deel XXVIII, bl. 204. enz. Nog heden ten dage behooren onder dit Dorp de buurtjes Pophorne en Bons. Van de eerstgemelde Buurt liggen de Huizen op eene hoogte, zich in de lengte uitstrekkende, en bij den naam van de Oude Zeedijk bekend.
Eene Sterkte, Schans of iet soortgelijks, zal, waarschijnlijk, van ouds hier gelegen hebben, vermits men ’er, diep in den grond graavende, zwaare fondamenten aantreft. Eindelijk moeten wij nog aanmerken, dat Ysbrechtum in de algemeene belangen der Grietenije zeventien Stemmen uitbrengt.Zie WINSEMIUS en SCHOTANUS; Tegenwoordige Staat van Friesland, enz.
