RANSDORP, gemeenlijk Raarop genaamd, is een Ban en Dorp, in ’t gedeelte van Noordholland, bij den naam van Baljuwschap van Waterland bekend. De Ban, stootende ten Oosten aan de Zuiderzee, en ten Zuiden aan het Ye, bevat vier Kwartieren: Bloemendaal, Dungerdam, Holijsloot en Poppendam.
Voor iets meer dan elf honderd vijfenzeventig Morgens Lands draagt de Ban van Ransdorp in de Dijkslasten, hoewel het waare getal daar boven loopt. Bij de jongste opneeming telde men ’er tweehonderd tweeëntachtig Huizen. Het Dorp Ransdorp legt een klein half uur gaans van Dungerdam, en gevolglijk van het Y. Het is van hooge oudheid, gelijk duidelijk is af te leiden uit het zonderling maakzel van den Toren, zijnde een hoog vierkant, met ongemeen dikke en zwaare muuren, van boven plat, en dus het voorkoomen hebbende, alsof men het gebouw onvoltooid hadt gelaaten, of, ’t geen niet onwaarschijnlijk is, dat de top, door een of ander toeval, is afgebroken. In deezen Toren worden de Handvesten van Waterland bewaard, in eene Kist, staande in een uitgehouwen Gat van het Muurwerk, ’t welk met drie Deuren, de eene van Koper, de andere van Yzer en de derde van Hout, wordt geslooten. Van ieder deezer Deuren berust een Sleutel in de Dorpen Ransdorp, Zuiderwoude en Landsmeer. De Kerk is een gebouw van de tegenwoordige Eeuwe, niet breeder dan de Toren, en nogthans van merkelijke ruimte. Het Raadhuis, een vrij aanzienlijk gebouw, wierdt gestigt in den Jaare 1732. Ransdorp, welks inwooners zich thans voornaamelijk met de Veefokkerij en het venten van zoete Melk te Amsterdam geneeren, was voormaals eene zeer bloeiende plaats, en veel uitgebreider dan tegenwoordig. Volgens eene zekere overlevering, zouden 'er eertijds wel negenhonderd Huisgezinnen gewoond hebben, en het getal der zeevaarende lieden zo groot geweest zijn, dat tusschen het Dorp en Schellingwoude, alwaar thans geen enkel huis Staat, tweeëndertig buitenslands vaarende Schippers hunne Wooningen hadden. Onder andere Neringdoende lieden, welke ’er thans weinig zijn, telde men ook Zilversmeden en Lakenkoopers.
