Van iemand die zich ziek voelt, pleegt men met behulp van een thermometer de temperatuur op te nemen. Wijst de kwikkolom van dit instrument een hogere lichaamstemperatuur aan dan 38° Celsius, dan heeft de patiënt koorts.
Hij moet het bed houden en gewoonlijk is het verstandig in zo’n geval de huisarts te waarschuwen.Koorts wordt veroorzaakt door schadelijke stoffen in het bloed. Die stoffen beïnvloeden het centraal zenuwstelsel. En omdat dit o.m. verantwoordelijk is voor de temperatuurregeling in het lichaam, wijzen temperatuurafwijkingen in de regel op ziekte. De meest voorkomende koortstemperaturen bewegen zich in de buurt van 40° C., doch kunnen ook wel eens tot 42° C. oplopen. Bij bepaalde infectieziekten kruipt de kwikkolom wel eens voorbij de 44°-streep. Hierbij is geen leven meer mogelijk.
Na een hevige koortsaanval is het normaal, dat de temperatuur van de patiënt tot beneden de normale daalt; vaak zelfs tot beneden de 36°. Dit is slechts een teken van genezing.
Om de temperatuur van een zieke op te nemen wordt de thermometer gedurende een minuut rectaal in het lichaam gebracht of gedurende vier a vijf minuten onder de oksel gehouden. In dit laatste geval moet de opgenomen temperatuur met ongeveer een halve graad vermeerderd worden. Er bestaat ook nog een methode on een speciaal daarvoor geconstrueerde thermometer onder de tong aan te brengen.