Lang geleden al werd in verscheidene landen van de wereld ontdekt, dat mensen gehypnotiseerd kunnen worden. Een gehypnotiseerd persoon lijkt in doen en laten wel wat op een slaapwandelaar.
Hij verkeert in een ‘kunstmatige slaaptoestand’. Hij zegt en doet (althans in de meeste gevallen) wat hem door de hypnotiseur opgedragen wordt. Vaak zijn dat dingen, waar hij zich in normale toestand wel voor wachten zou; in enkele gevallen zelfs prestaties, die hij in niet-gehypnotiseerde toestand niet eens zou kunnen verrichten. Als iemand uit deze hypnotische slaap ontwaakt, herinnert hij zich meestal niet wat er tijdens die slaap allemaal gebeurd is.Een gehypnotiseerde gelooft praktisch alles wat hem verteld wordt. Hij meent geluiden te horen, die er niet zijn maar die hem door de hypnotiseur gesuggereerd worden en als hij daar ‘opdracht’ voor krijgt, kan hij de vreemdste dingen zien. Onder hypnose kan men iemand zelfs opdrachten geven, die uitgevoerd moeten worden lang nadat de hypnotische slaap beëindigd is. Als de afgesproken tijd aanbreekt zal de gehypnotiseerde, hoewel hij dan al lang weer bij zijn positieven is, de opdracht perfect uitvoeren - vaak zelfs zonder dat hij zelf weet waarom.
Een gehypnotiseerde verliest echter niet al zijn wilskracht. Opdrachten, die in strijd zijn met iemands overtuiging (een diefstal bijvoorbeeld) worden ook onder hypnose zelden of hooit uitgevoerd. Het begrip voor goed en kwaad blijft dus ook tijdens de hypnotische slaap intakt.
Iemand, die erin geoefend is anderen onder hypnose te brengen, wordt een hypnotiseur genoemd. Heel vaak werkt hij in een schemerig vertrek en geeft hij zijn patiënt met kalme stem steeds opnieuw opdracht zich te ontspannen en ‘in slaap te vallen’. Niet iedereen kan echter gehypnotiseerd worden. En ook mensen, die persé niet willen, kunnen niet of nauwelijks onder hypnose gebracht worden. Hypnotiseurs treden vaak op in shows en andere openbare voorstellingen, waarin het publiek zich vermaken kan met de gedragingen van de gehypnotiseerde slachtoffers. Hypnose kan echter ook nuttiger diensten bewijzen; tegenwoordig wordt ze vaak toegepast in de geestelijke en lichamelijke geneeskunde. ‘Mesmerisme’ is een verouderde naam voor hypnose. Hij is gebaseerd op de naam van een arts, Franz Mesmer, die bijna 200 jaar geleden al van hypnose gebruik maakte om zijn patiënten te behandelen.