eene 57 vierk. mijlen groote binnenzee in het koninkrijk der Nederlanden, zijnde eene Golf der Noordzee, tusschen Holland, Friesland, Overijsel, Gelderland en Utrecht. In de Z. liggen de eilanden Wielingen, Marken, Urken Schokland, en zij ontvangt de wateren o. a. van het IJ, van den IJsel, enz.
Op de Z. 11 Oct. 1573 een hevig scheepsgevecht tusschen de Noord-Hollanders(onderCornelisDirks) en de Spanjaarden, welke laalsten daarbij de nederlaag leden, terwijl hun vlootvoogd Bossu door de Hollanders gevangen genomen werd. Onder het le Fransche keizerrijk gaf de Z. haren naam aan een dept. (Departement der Zuiderzee), bevattende de geheele prov. Noord-Holland en een gedeelte der prov. Utrecht; het was ingedeeld in 4 arrondissementen (Amsterdam, Hoorn, Utrecht, Amersfoort), en had tot hoofdplaats de stad Amsterdam.
