De regering van Justinianus I markeert het hoogtepunt van de eerste periode van de Byzantijnse geschiedenis. Dankzij het genie van zijn generaals Belisarius en Narses en de bekwaamheid van zijn diplomaten hield het oostelijke front van het rijk stand tegen de aanvallen van de Perzen, werd Afrika op de vandalen heroverd, werd een deel van Spanje van de West-Goten bevrijd en werd de langdurige weerstand van de Oost-Goten in Italië gebroken. Weer werd de Middellandse Zee een Romeinse binnenzee.
Justinianus verzamelde en herzag de bestaande rechtscoden en vaardigde in 534 zijn grootste rechtscode uit, een monument van jurisprudentie. Justinianus, een onvermoeibaar bouwer, vulde het rijk met kerken, vestingwerken, paleizen, aquaducten, en kolossale waterreservoirs. Van het grootste deel van deze bouwwerken is slechts de herinnering overgebleven. Behalve de Hagia Sophia in Constantinopel zijn de kerk van de Heiligen Sergius en Bacchus en die van de H. Irene over.
